ဗုဒၶသာ၀င္တုိင္းသိထားသင့္တဲ့အခ်က္ ( ၁၀ ) ခ်က္

ဗုဒၶသာသနာ ပုိမုိ ထြန္းေျပာင္ ၊ တည္တံ႔ ေစျခင္းအလုိ႕ဌာ တခ်ိန္က ကမ ၻာ က ေလးစားေလာက္ေအာင္အသိအမွတ္ျပဳၾကတဲ႔ ၊ ခ်ီးမြမ္းေထာပနာျပဳၾကတဲ႔ မႏၱေလးျမိဳ႕ မဟာဂႏၱရုံေက်ာင္းတုိက္ နဲ႔ ေက်ာင္းတုိက္အား စည္းစနစ္တက် ၊ ကမၻာ႕ မ်က္စိက်ေလာက္ေအာင္ တည္ေထာင္ခဲ႔တဲ႔ အမရပူရ မဟာဂႏၱာရုံဆရာေတာ္ အရွင္ဇနကာဘိ၀ံသကုိပူေဇာ္လ်က္ ဆရာေတာ္ဘုရားရဲ႕ခ်မွတ္ထားတဲ႔ စည္းကမ္း၀ိေသသမ်ားကုိ ေထရ၀ါဒ ဗုဒၵဘာသာ၀င္မ်ား အထူး ပူေဇာ္ ၊
လုိက္နာ က်င္႔သုံးႏုိင္ရန္ အလုိ႕ဌာ ဤစည္းကမ္း၀ိေသသ ( ၁၀ ) ခ်က္ကုိ ပူေဇာ္ ေရးသား တင္ျပလုိက္ရပါေတာ႔တယ္ ။
( ၁ ) းးး စိတ္ေကာင္းရိွဖုိ႕က ပထမ
ေရွာင္ရန္စိတ္ထားမ်ား
( က ) အၾကီးက အငယ္ကုိႏုိင္ ၊ အငယ္က အၾကီးကုိ မရုိေသ ဆုိတဲ႔ စိတ္မ်ဳိး ၊
( ခ ) ကုိယ္႔ထက္သာသူကုိ မနာလုိတဲ႔ စိတ္မ်ဳိး ၊
( ဂ ) ဥာဏ္ ၊ ၀ီရိယေကာင္းသူကုိ တုိးတက္မွာစုိးတဲ႔ စိတ္မ်ဳိး ၊
( ဃ ) အလြန္သိသာ ထင္ရွားတဲ႔ တဏွာရာဂ စိတ္မ်ဳိး ၊
( င ) ဂုဏ္ နဲ႕ လာဘ္ကုိ အလြန္ လုိလားတဲ႔ ေလာဘ စိတ္မ်ဳိး ၊
( စ ) ျပင္းထန္တဲ႔ ေဒါသ စိတ္မ်ဳိး ၊
( ဆ ) ျပင္းထန္တဲ႔ မာန္မာန စိတ္မ်ဳိး ... စတဲ႔ စိတ္ယုတ္မာေတြပါ ။
လုိက္နာက်င္႔သုံးအပ္တဲ႔ စိတ္ထားမ်ား
( က ) ဆရာပီပီ ၊ တပည္႕ပီပီ ရုိေသ ေလးစားတဲ႔ ေမတၱာစိတ္မ်ဳိး ၊
( ခ ) သူတပါး ပညာတတ္သည္ ။ ခ်မ္းသာၾကြယ္၀လာေစသည္ ( လာဘ္ေပါသည္ ) ကုိ ၀မ္းေျမာက္တဲ႔
မုဒိတာစိတ္မ်ဳိး ၊
( ဂ ) ဘုရား ၊ ဘာသာ ၊ သာသနာ ၊ ၾကီးသူတုိ႕ရဲ႕ ေ၀ယ်ာ၀စၥ ကုိ စိတ္ပါလက္ပါ ျပဳလုပ္လုိတဲ႔စိတ္မ်ဳိး ၊
( ဃ ) သဒၶါ တရားေကာင္းတဲ႔ စိတ္မ်ဳိး ၊
( င ) ေပ်ာ႔ေျပာင္းႏူးညံ႕တဲ႔ စိတ္မ်ဳိး ၊
( စ ) အပါယ္ေလးပါး ေၾကာက္တဲ႔ စိတ္မ်ဳိး ၊
( ဆ ) မဂ္ ဖုိလ္ နိဗၺာန္ကုိ လုိလားတဲ႔ စိတ္မ်ဳိး ...စတဲ႔ စိတ္သူေတာ္ေလးေတြပါ ။
( ၂ ) းးး စည္းကမ္း ေလးစားဖုိ႕က ဒုတိယ
ရဟန္းသာမေဏ မွန္လွ်င္ ဘုရားရွင္ရဲ႕ ၀ိနည္းသိကၡာေတာ္ကုိ လုိက္နာမွာသာ အပယ္ေလးပါးက လြတ္ျပီး ၊
သာသနာေတာ္ မကြယ္ေအာင္လဲ ေစာင္႔ေရွာက္ႏုိင္မွာပါ ။ သာသနာေတာ္ တာရွည္တည္တံ႕ဖုိ႕ ျဖစ္တဲ႔ အသက္ဟာ
၀ိနည္း သာျဖစ္ပါတယ္ ။
ထုိ႕အတူ တုိင္းျပည္တစ္ျပည္ ၊ ျမိဳ႕တစ္ျမိဳ႕ ၊ အိမ္ေထာင္တစ္စု ၊ ပုဂၢဳိလ္ တစ္ဦးစီမွာလဲ စည္းကမ္းဟာ
အသက္ပါဘဲ ။ စည္းကမ္းရွိမွ ၊ လူ႕က်င္႔၀တ္ ေလးစားမွ အရာရာ တည္တံ႕ခုိင္ျမဲျပီး ပ်က္သုဥ္းျခင္း ကင္းေ၀းမွာပါ ။
( ၃ ) းးး က်န္းမာဖုိ႕က တတိယ
စိတ္ေကာင္းရွိရုံ ၊ စည္းကမ္းေလးစားရုံနဲ႕ မျပီးပါဘူး ။ ထုိႏွစ္ပါးညီညႊတ္ျပီး က်န္းမာေနဖုိ႕ကလဲ အေရးၾကီး
ပါတယ္ ။ နာမက်န္းျဖစ္ေနရင္ ဘာကုိမွ မလုပ္ႏုိင္ေတာ႔ပါဘူး ။
( ၄ ) းးး သန္႕ရွင္းဖုိ႕က စတုတၳ
မက်န္းမာရတဲ႔ အေၾကာင္းေတြထဲမွာ မသန္႔ရွင္းမွဳကလဲ အေၾကာင္းတစ္ခုပါဘဲ ။ဥတုနဲ႕ ေလ်ာ္ညီေအာင္
ေရမွန္မွန္ ခ်ဳိးလုိ႕ ၊ တကုိယ္ေရ သန္႕ရွင္းေစျပီး ၊ အ၀တ္ ၊ အခန္း ၊ အိမ္ေက်ာင္း ပတ္၀န္းက်င္ ကုိသန္ရွင္း
ေစရပါမယ္ ။ မိမိေနရာ တစ္ခုလုံး ၊ ခႏ ၱာ တစ္ခုလုံး သင္းျပန္႕ ေမႊးၾကိဳင္္ေစျပီး၊ လုပ္ရည္ ကုိင္ရည္လဲ တုိးလာမွာ
ျဖစ္ပါတယ္ ။
မ်ားေသာအားျဖင္႔ သန္႕ရွင္းျခင္းရဲ႕ အက်ဳိးကုိ မသိလုိ႕ သန္႕ရွင္းေအာင္ မၾကိဳးစားၾကတာပါ ။
( ၅ ) းးး အ၀တ္နဲ႕အစားတတ္ဖုိ႕က ပဥၥမ
ရဟန္းေတာ္မ်ားအေနနဲ႕ သကၤန္းကုိ “ ရဟႏ ၱာမ်ားရဲ႕ တံခြန္ေအာင္လံ ” လုိ႕ေခၚပါတယ္ ။
မတုိ မရွည္ ၊ ညီညီ ၀တ္တတ္ဖုိ႕ လုိပါတယ္ ။ အေရာင္ရင္႔ရင္႔ ဆုိးတဲ႔သကၤန္းကုိ သိကၡာပုဒ္ေတာ္မ်ားနဲ႕ အညီ
၀တ္တတ္ဖုိ႕နဲ႔ စည္းကမ္းတက် အသံ တိတ္တိတ္ဆိတ္ ဆြမ္းစား တတ္ဖုိ႕လုိပါတယ္ ။
လူပုဂၢဳိလ္မ်ား အဖုိ႕လဲ အ၀တ္ကုိ သူ႕ေနရာနဲ႔သူ ၊ သန္႕သန္႕ရွင္းရွင္း ေသေသသပ္သပ္ ၀တ္တတ္ဖုိ႕လုိပါတယ္ ။
ဥတုနဲ႕ ေလ်ာ္ညီေအာင္ စနစ္တက် စားတတ္ဖုိ႕လုိပါတယ္ ။
( ၆ ) းးး အေနအထုိင္တတ္ဖုိ႕က ဆ႒မ
အသင္အျပ မရွိရင္ ၀ါၾကီးသူ ။ ကုိယ္႔ထက္ၾကီးသူ ၊ ဆရာသမားတုိ႕ရဲ႕ အနီးမွာ ေလးေလးစားစား ေနနည္း ၊
ထုိင္နည္း မသိၾကပါဘူး ။ မရၾကပါဘူး ။ လက္ဦးဆရာ မိဘမွ အစျပဳျပီး ဆရာသမားေကာင္းေတြ လုိပါတယ္ ။
( ၇ ) းးး အေျပာအဆုိတတ္ဖုိ႕က သတၱမ
ရဟန္းေတာ္မ်ား အေနနဲ႕ ယခုအခါမွာ လူလူခ်င္းေျပာၾကသလုိ “ မင္းနဲ႕ ငါနဲ႕ ” ဆုိတာေတြ ျပည္႕လွ်ံလုိ႕
ေနပါျပီ ။ေရွာင္က်ဥ္ရပါမယ္ ။ “တပည္႕ေတာ္ ၊ အရွင္ဘုရား ၊ ကုိရင္ ၊ ဦးဇင္း ၊ ဘုန္းၾကီး ” စသျဖင္႔ ၀ါစဥ္အရ
ယဥ္ယဥ္ေက်းေက်း သုံးရပါမယ္ ။
လူပုဂၢဳိလ္မ်ားအေနနဲ႔လဲ “ေဟ႔ေကာင္ ၊ ဟုိေကာင္ ၊ ဒီေကာင္ ၊ မင္း ငါ” စတာေတြ အစား “ ဘၾကီး ၊ ဦးၾကီး ၊
အကုိၾကီး ။ ညီေလး ၊ အေဒၚၾကီး ၊ အေဒၚ ၊ အမၾကီး ၊ ညီမေလး ” စသျဖင္႔ ယဥ္ေက်း ခ်စ္ခင္ ႏွစ္လုိဖြယ္
ေျပာဆုိတတ္ရပါမယ္ ။
( ၈ ) းးး အသြားအလာတတ္ဖုိ႕က အ႒မ
ယခုအခါ ရဟန္းေတာ္ေတြ ဆြမ္းခံၾကြရာမွာ တစ္ပါးနဲ႕ တစ္ပါး ရင္ေဘာင္တန္းလုိ႕ ၊ စကားေတြေျပာလုိ႕ ၊
မ်က္စိက က်ီးကန္းေတာင္းေမွာက္နဲ႕ ကုိယ္အမူအယာေတြကလဲ လွဳပ္ခါရမ္းျပီး အေတာ႔ကုိ ၾကည္႕ရ ရုပ္ဆုိး
ေနပါျပီ ။ က်မ္းစာမ်ားနဲ႕အညီ ဘုရားရွင္ ျမဳိ႕ထဲ ၾကြသည္႕ အလား ေရွ႕ေနာက္တန္းလုိ႕ ၊ ေသေသသပ္သပ္
၀တ္လုိ႕ ၊ တည္တည္ျငိမ္ျငိမ္ စကၡဳကုိ ခ်လုိ႕ သိကၡာရွိရွိ ၊ လူရွင္ ရုိေသေအာင္ သြားလာတတ္ရပါမယ္ ။
လူပုဂၢဳိလ္မ်ားအဖုိ႕လဲ ရဟန္း ၊ သာမေဏ ၊ လူၾကီးသူမက အစ ကုိယ္႔ထက္၀ါၾကီးသူမ်ား အနီးမွာ
ေသာ္၄င္း ၊ အေ၀းမွာေသာ္၄င္း ရုိရုိေသေသ ၊ တည္တည္ျငိမ္ျငိမ္ ၊ ရွပ္တီးရွပ္ျပာ မေနဘဲ သြားလာသင္႔ပါတယ္ ။
( ၉ ) းးး စည္းကမ္းလုိက္နာဖုိ႕က န၀မ
စည္းကမ္းေတြ ေလးစားရုံနဲ႕ မျပီးေသးပါဘူး ။ လုိက္နာ က်င္႔သုံး ၾကရပါမယ္ ။ ေရွး လူၾကီးမ်ား ၊
ဆရာသမားမ်ားရဲ႕ ေကာင္းတဲ႔ စည္းကမ္း ထုံးစံ ဥပေဒေတြကုိ ေနာက္လူမ်ားက လုိက္နာဖုိ႕ တာ၀န္ရွိပါတယ္ ။
သူ႕စည္း သူ႕ကမ္းနဲ႕ မလုိက္နာႏုိင္ရင္ သူ႕ေနရာမွာ ေရရွည္ေနဖုိ႕ မလြယ္ပါဘူး ။ ဒါေၾကာင္႔ စည္းကမ္းလုိက္နာ
တတ္ဖုိ႕ကလဲ အေရးၾကီးပါတယ္ ။
( ၁၀ ) းးး စာတတ္ဖုိ႕က ဒသမ
အမ်ား အယူအဆကေတာ႔ စာတတ္ဖုိ႕က ပထမ လုိ႕ယူဆၾကဟန္တူပါတယ္ ။ ဒါေပမဲ႔ စိတ္ေကာင္းမရွိဘဲ
စာတတ္လဲ အလကားပါဘဲ ။ စည္းကမ္းမရွိဘဲ စာတတ္လဲ အလကားပါဘဲ ။ထုိ႕အတူ နာမက်န္းျဖစ္ေနရင္ ၊
ညစ္တီးညစ္ပတ္ ျဖစ္ေနရင္ ၊ ၀တ္ပုံ စားပုံ မတတ္ရင္ ၊ အေနအထုိင္ မတတ္ရင္ ၊ မေျပာအဆုိ မတတ္ရင္ ၊
အသြားအလာ မတတ္ရင္ ၊ စာေတြ ဘယ္ေလာက္ေတာ္ေတာ္ အလကားပါဘဲ ။ ကုိယ္႔အက်ဳိး သူ႕အက်ဳိး
ဘာတစ္ခုမွ မျပဳႏုိင္ပါဘူး ။ စိတ္ေကာင္းရွိမွဳ စသျဖင္႔ အားလုံးျပည္႕စုံမွ စာတတ္ရက်ဳိး နပ္မွာပါ ။
ဒါေၾကာင္႔ စာတတ္ဖုိ႕ကုိ ေနာက္ဆုံးမွာ ထားတာပါ ။
ကဲ - ဒီေလာက္ဆုိ ဆရာေတာ္ရဲ႕ အတုယူ ၊ လုိက္နာဖြယ္ နည္းနာေတြ သိေလာက္ျပီ ထင္ပါတယ္ ။
ဒါနဲ႕ ထပ္ေျပာပါဦးမယ္ ။ ဆရာေတာ္ရဲ႕ အဆုိအရ “ စာမတတ္လုိ႕ အပါယ္မက်ပါဘူး ၊ စိတ္ေကာင္းမရွိရင္ ၊
၀ိနည္း စည္းကမ္း မေလးစားရင္ အပါယ္က်ႏုိင္ပါတယ္ ။ဒါေၾကာင္႔ စာတတ္မွဳဟာ စိတ္ေကာင္းရွိမွဳေလာက္
အဖုိးမတန္ ၊ အေရးမၾကီးပါဘူး ” တဲ႔ ။ မွတ္သားဖြယ္ အင္မတန္ ေကာင္းပါတယ္ ။
ရဟန္းသာမေဏ ၊ သူေတာ္စင္ အေပါင္းနဲ႕ ေထရ၀ါဒ ဗုဒၵဘာသာ၀င္အေပါင္းတုိ႕ ေလးသေခ်ၤနဲ႕
ကမ ၻာ တစ္သိန္း ပါရမီ အဟုန္နဲ႕ ေနာက္ဆုံးဘ၀မွာ အေကာင္းတကာ႔ ေကာင္းဆုံး စၾကၤာ ထုိက္ေလာက္တဲ႔
ေလာကစည္းစိမ္ကုိ စြန္႕ျပီး ၊ ဒုကၡ ခံ ၊ အပင္ပန္း အဆင္းရဲခံ ခဲ့ျပီး ၊ လူေတြရဲ႕ အက်ဳိး သတၱ၀ါေတြရဲ႕အက်ဳိး
( ၄၅ ) ၀ါ တုိင္တုိ္င္ မနားမေန ၾကိဳးစားအားထုတ္ခဲ႔တဲ႔ တည္ေထာင္ခဲ႔တဲ႔ ေထရ၀ါဒ ဗုဒၵသာသနာကုိ အရွည္
တည္တံ႕ ျပန္႕ပြား ႏုိင္ေစရန္၊ စြမ္းစြမ္းတမံ ရြက္ေဆာင္ႏုိင္ၾကပါေစရန္ ဆုမြန္ေကာင္းေတာင္းလုိက္ပါေတာ႔တယ္ ။
ႏွလုံးစိတ္၀မ္း ေအးခ်မ္းၾကပါေစ .... ။